مشاوره پایان نامه روش تفسیری پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)
مقاله آموزش قرآن، اساس برنامه های فرهنگی - تربیتی مسجد دکتر علی محمدی آشنانی
|
ماهنامه مسجد ISSN 1023-7453 ماهنامه دینی، فرهنگی، اجتماعی سال نوزدهم، شماره 160-161، فروردین و اردیبهشت 1390 80 صفحه |
|
 | سرمقاله ص 5 |
| پیام نوروزی مقام معظم رهبری ص 6 |
| بیانات حضرت آیت الله خامنه ای در حرم مطهر رضوی ص 8 |
| نقش ائمه جماعات و مساجد در جهاد اقتصادی ص 30 |
| سیمای مسجد در قرآن حمید حسن زاده ص 36 |
| آموزش قرآن، اساس برنامه های فرهنگی - تربیتی مسجد دکتر علی محمدی آشنانی ص 48 | |
| در غم فراق یار عزت الله واعظی ص 68 |
| بهبود و ارتقای مدیریت مسجد مهندس سیدحسن شفیعی ص 76 |
پایان نامه« بررسی تحریف های شناختی و باورهای غیر منطقی در حوزه روان شناسی از منظر قرآن»
این پایان نامه به راهنمایی دکتر علی محمدی آشنانی و داوری دکتر احسان قیصری و مشاوره دکتر حسن سلیمی بوده است .
در خلاصه این پایان نامه آمده است : باورهای غیرعقلانی و تحریف های شناختی در روان شناسی، اصطلاحی است که از نظریه دو روان شناس به نام های "آلبرت الیس" و "آرون بک" گرفته شده است که اشاره به اختلال تفکر افراد در درک واقعیات دارد. قرآن کریم، نیز علاوه بر اشاره به علل و موانعی که باعث اختلال در تفکر افراد و درک حقایق می شود، راهکارهای درمانی وشیوه های اصلاح آن را بیان فرموده است. پژوهش حاضر پس از ارائه کلیات، در فصل اول پس از پرداختن به مساله شناخت در لغت و اصطلاح، به بررسی شناخت در سه حوزه فلسفه، روان شناسی و قرآن سامان یافته است؛ و در فصل دوم، به بررسی باورهای غیرعقلانی که شامل ده باور غیر منطقی و یازده تحریف شناختی که در روان شناسی نقل و تبیین گردیده است، پرداخته شده است؛ و در آخر این فصل، مبنای فلسفی نظریه "الیس" و "بک"، با آموزه های دینی مورد نقد و بررسی قرار گرفته شده است. و در فصل سوم که مهمترین بخش این پژوهش می باشد، پس از نقد و بررسی تطبیقی باورهای غیرعقلانی و تحریف های شناختی از منظر قرآن، در اکثر موارد به تشابه و تقارن دیدگاه قرآن و روان شناسی اشاره و در باور غیر منطقی شماره سه، دیدگاه روان شناسان پیش گفته، مورد نقد قرار گرفته است. با بررسی تطبیقی، مشاهده می شود که قرآن کریم، نه تنها به باورهای غیرعقلانی و تحریف های شناختی اشاره داشته؛ بلکه روش¬های شناختی – رفتاری و درمانی ویژه ای را برای مقابله با این اختلالات، بیان کرده است.
این پایان نامه با رتبه عالی و نمره 19.50 پذیرفته و ثبت گردید.
بررسی تحریف های شناختی و باورهای غیر منطقی در حوزه روان شناسی از منظر قرآن
پایان نامه با موضوع : قرآن در قرآن استاد راهنما: دکتر علی محمدی آشنانی
دانشکده علوم قرآنی
واحد تهران
موضوع :
قرآن در قرآن
برای دریافت کارشناسی
استاد راهنما:
دکتر علی محمدی آشنانی
نگارش :
فریال سبزواری
تقدیر و تشکر:
من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق
بر خود لازم می دانم از زحمات استاد گرانقدر جناب آقای دکتر محمدی تشکر و قدردانی کنم که راهنمایی های خود را از من دریغ ننمودند و همچنین از زحمات مسئول پژوهش جناب آقای دکتر غضنفری و مسئولین کتابخانه کمال تشکر و قدردانی را دارم و برای ایشان توفیق روزافزون از خداوند منان خواستارم.
فریال سبزواری
تقدیم به :
«یا ایها العزیز مسنا و اهلنا الضر و جئنا ببضاعه مزجاه فرجاهٍ فأوفِ لنا الکیل و تصدّق علینا إن الله یجزی المتصدقین.»
این مقاله نوشتاری است ناچیز مثل آن همانند چند کلافی است که تمام سرمایه پیرزن خریدار یوسف بود. پیرزن این نکته را به خوبی می دانست که با این چند کلاف کسی یوسف را به او نمی دهد ولی برای او همینقدر کافی بود که در صف خریداران یوسف باشد. من هم این نگارش را تقدیم به آورنده قرآن، حضرت محمد مصطفی (ص) می کنم و امیدوارم که مقبول درگاه حضرتش افتد.
پیشگفتار
«الحمدالله الذی انزل علی عبده الکتاب»[1] ستایش خاص خدایی است که این کتاب استوار را بر بنده خویش فروفرستاد. خداوند این کتاب را بر بندگانش نازل کرد تا بندگان خود را از گمراهی نجات دهد و راه نجات را در تمسک به این کتاب و اهل بیت پیامبر (ص) قرار داد. همچنانکه پیامبر (ص) در حدیث معروف ثقلین میفرمایند: «إنی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی. ما إن تمسکتم بهمالن تضلوا بعدی ابدا» من در بین شما دو چیز گرانقدر باقی گذاشتم. کتاب خدا و عترتم که اگر به آن متمسک شودی هرگز گمراه نخواهید شد»[2]
قرآن در تمامی ابعاد فردی، اجتماعی، مادی، معنوی، دنیوی و اخروی هدایت انسان را تأمین کرده است.
استاد مطهری میفرمایند: «قرآن مثل بعضی کتابهای مذهبی نیست که یک سلسله مسائل رمزآسا در مورد خدا و خلقت و تکوین مطرح کرده باشد و حداکثر یک سلسله اندرزهای اخلاقی هم ضمیمه کرده باشد. قرآن اصول معتقدات و انکار و اندیشه هایی را که برای یک انسان به عنوان یک موجود با ایمان و صاحب عقیده لازم و ضروری است و همچنین اصول تربیت و اخلاق و نظامات اجتماعی و خانوادگی را بیان کرده است.»[3]
پس از آنجا که شناخت قرآن یکی از ضروری ترین و مهم ترین نیازهای هدایتی بشر است. شناخت آن به سادگی میسر نیست. برای یافتن آن نیز باید به خود قرآن مراجعه کرد و قرآن را در قرآن یافت.
نویسنده معروف اسلام «سید قطب» در مقدمه کتاب خود «تصویر فنی قرآن مجید» بحث جالبی تحت عنوان «من قرآن را پیدا کردم» دارد که خلاصه اش این است. «این کتاب داستانی دارد، تا کتاب به چاپ نرسیده بود آن را در نزد خود نگاه داشتم ولی امروز که کتاب برای چاپ فرستاده می شود، ناچارم آن را فاش کنم:
در کودکی که برای نخستین بار قرآن را می خواندم، با اینکه فکر من قادر به درک معانی بلند آن نبود، چیزهایی از آن احساس می کردم. هنگامی که بعضی از آیات را می خواندم، عکس ها و تصویرهای جالبی در ذهن من نقش می بست. من از این تصویرهای ساده و قدرت خلاقه قرآن، فوق العاده لذت می بردم. و با آن، مدت ها سرخوش بودم، آن ایام با خاطرات شیرینش گذشت.
هنگامی که قدم در محبط مدرسه گذاشتم وتفسیر قرآن را در کتب تفسیر خواندم و اقوالات این و آن و احتمالات گوناگون را مطالعه کردم. دیدم دیگر اثری از آن «تصویرهای روح پرور» و آن جمال دل انگیزی که در کودکی می دیدم، در اعماق فکر من پیدا نیست. متحیر شدم، مگر این همان قرآنی نیست که من در کودکی می خواندم و آنقدر از معانی آن لذت می بردم ! چرا امروز اینقدر مشکل و پیچیده و خالی از آن روح و زیبایی و لذت شده است؟! مگر این قرآن دیگر است؟ آن تصویرهای زنده و روح پرور کجاست؟ ناچار گفته های این و آن و آن همه احتمالات مختلف و احیاناً نامفهوم را رها کرده به مطالعه عمیق خود قرآن پرداختم و قرآن را در خود قرآن جستجو کردم، نه در گفته های این و آن.
دیدم قرآن بار دیگر، همان قیافه جذاب و دلپذیر، همان تصویرهای دل انگیز و جان پرور خود را به من نشان داد و من مسحور این منظره ها شدم! البته این نقشها و صورتهایی که در این موقع مشاهده می کردم به آن سادگی دوران کودکی نبود؛ چرا اینکه آن روز تنها صورتهای زنده و روح دار آن را می دیدم ولی امروز در پشت آن ها هدفهای عالی و مقاصد بزرگ و پرارزش قرآن را نیز می بینم و در هر حال جاذبه و کشش آن همیشگی و لایزال است. شکر خدا که من قرآن را پیدا کردم …»[4]
در پایان برخورد لازم می دانم که از زحمات مسئولین دانشکده، کتابخانه و مخصوصاً استاد گرانقدر جناب آقای محمدی تشکر کنم که با راهنمایی های خود، در انجام این پروژه مرا بسیار یاری کردند. و امیدوارم که این پژوهش بتواند قرآن را از دیدگاه قرآن هر چند در حد ناقص و ابتدایی معرفی کند. «ربنا تقبل منا انک انت السمیع العلیم»[5]
[1] کهف، 1
[2] رهبری امام علی (ع) در قرآن و سنت (المراجعات). سید عبدالحسین شرف الدین موسوی. مترجم: محمد جعفر امامی، چاپ بین الملل. دوم. زمستان 80- ص 70
[3] آشنایی با قرآن، استاد مرتضی مطهری، صدرا- چاپ پنجم- بهار 70- ج 1 و2- ص 10
[4] تصویر فنی، نمایش هنری در قرآن مجید، انقلاب، تیر 59، اول، سید قطب، مترجم محمدعلی عابدی
[5] بقره،
مقاله تساوی حقوق زن و مرد از دیدگاه اسلام علی محمدی آشنانی
زن و مرد هر دو انسان اند و از نظر انسانیت همانند هم و متساوی و متشابه اند؛ اما به دلیل تفاوت هی جسمی و روحی، داری احکام متفاوتی هستند. اگر ما تفاوت های جسمی و روحی زن و مرد را در نظر نگیریم و حکمی متشابه بری آنان وضع کنیم، ظلم نموده ایم بنابراین اگر می بینید برخی از مسؤولیت هی اجرایی مثل نبوت یا مرجعیت بری زنان نیست نه به خاطر آن است که نمی تواند به درجه عالی قرب همانند مردان برسد؛ بلکه نبوت یا مرجعیت یک مسؤولیت اجرایی اجتماعی و عمومی است که خداوند به دلیل ظرافت هی جسمی و روحی زن، آن را به دوش مردان نهاده است. به علاوه، همه مردان نیز داری نبوت نیستند؛ بلکه تعداد اندکی این مسؤولیت را داشته اند.گفتنی است که قرآن کریم در بیان مقام زن پس از معرفی پیامبران به عنوان الگوی بشریت - به ویژه ابراهیم و پیامبر گرامی اسلام - دو الگوی زن را بری همه مردان و زنان جامعه اسلامی معرفی می کند: آسیه (همسر فرعون) و مریم. این امر نشانگر اوج تعالی زن در جامعه بشری است.